Planetaren tenperatura igoeraren datuek kezka areagotu dute, azken urtarrila 1850. urtetik hona beroena izan baita. Ondorioz, azken 19 hilabeteetan 18 aldiz jarraian hautsi dira bero-erregistroak, eta horrek baieztatzen du 2025a ez dela salbuespena izango aurreko urteekin alderatuta. Izan ere, 2024 urte osoan zehar ere inoizko bero handienetakoa jaso zen, baina 2025ak marka guztiak gainditu ditu bere lehenengo hilabetean bertan.
Meteorologoek argi azaldu dutenez, zirkulu polarrak kanpo utzita, itsasoen batez besteko tenperatura 20,78 °C-ra iritsi da 2025eko urtarrilean. Datu horrek argi erakusten du ozeanoen berokuntza etengabekoa dela, bai klimaren aldaketaren ondorioz bai emisio kutsatzaileen jarraipenagatik. «Errekor absolutua da, eta aurreko hilabeteetako joera berretsi du», diote adituek.
Tenperatura-igoeraren ondorio
Zientzialarien arabera, itsasoen berokuntzak hainbat ondorio larri ekar ditzake ingurumenari nahiz gizarteari dagokionez:
- Ekaitzen maiztasuna eta indarra handitzea, ozeanoaren gainazaleko ur beroa energia-iturri garrantzitsua baita.
- Biodibertsitatearen aldaketa: espezie batzuen habitat egokiak aldatzen direnez, migrazio-mugimendu handiak gertatu ohi dira.
- Elikadura-katearen narridura: arrantza-sektorean eragin zuzenak izan ditzake, espezie kommertzial batzuk eremu jakin batzuetatik desagertzen baldin badira.
Horrez gain, atmosferako fenomenoekin batera, lurralde askotan basamortutzea areagotu daiteke, uholdeen agerpena handitu daiteke beste batzuetan, eta, oro har, klima-extremoak ugaritu daitezke.
Gizarte erantzuna eta aurrera begirako planteamenduak
Mundu mailan, zenbait gobernu zein erakunde ekologistak eskatu dute konpromiso politiko argiagoa, emisio kutsatzaileak gutxitzeko politika eraginkorrak ezartzea, eta energia-iturri berriztagarrien aldeko apustua egitea. «Datuek argi utzi dute ez gaudela bide onean: tenperaturak etengabe igotzen ari dira, eta ez dago alderantzizko joerarik», dio ikerketa-zentro bateko bozeramaileak.
Hain zuzen, 2025eko lehen hilabetean ipinitako errekorrak adierazten du premiazkoa dela klima larrialdiari heltzea, mundu osoan neurriak hartu eta ingurumen-inpaktua ahal den heinean geldiarazteko. Aditu gehienek ohartarazpen bera egin dute: «Jarraipen plan sendo bat abian jartzeko beharrezko denbora agortzen ari zaigu.»
Oraingoz, datu ofizialen zain, argi dago 2025 ekaitzen eta muturreko fenomenoen urtea izan daitekeela, hala nola lehorte, bero-bolada zein uholdeekin lotuta. Halaber, egoera ez da berehalakoan konponduko, baina zientzialariek diote elkarlanean oinarritutako konponbide globalek oraindik izan dezaketela eragina, betiere industria zein gobernu mailan benetako konpromisoak hartuz. Hori bai, gaur eguneko zenbaki kezkagarriek ezin argiago erakusten dute ekintzak atzeratuz gero ondorio kaltegarriak are larriagoak izango direla.
