Sevillako auzitegi batek hiru urteko kartzela-zigorra ezarri dio gizon bati, sexu-harremanetan preserbatiboa abisatu gabe kendu izanagatik. Erabaki honek aurrekari juridiko garrantzitsua ezarri du Espainiako justizian, ‘stealthing’ izenez ezagutzen den praktika sexu-delitutzat hartuz. Horrez gain, sei hilabeteko espetxe-zigor osagarria ere ezarri diote, biktimari sexu-transmisiozko infekzio bat kutsatu ziolako.
Zer da ‘stealthing’?
‘Stealthing’ terminoa sexu-harremanetan babesik gabeko praktika bat ezartzea deskribatzeko erabiltzen da: preserbatiboa kendu edo jarri gabe uztea, aurretik hala adostu den arren eta bikotekidearen baimenik gabe. Ekintza hau hainbat herrialdetan jada delitutzat hartu izan da azken urteotan, eta Sevillako kasu hau Espainian ere praktika hau zigortu daitekeela berresteko lehenetarikoa izan da.
Epaiketa eta epaia
2017an hasi zen kasua, emakume batek bere bikotekidea salatu zuenean. Bikoteak adostu zuen preserbatiboa erabiltzea sexu-harremanetan, baina gizonak, emakumeari abisatu gabe, babesik gabe mantendu zuen harremana. Biktimak ondoren jakin zuen sexu-transmisiozko infekzio bat (STI) kutsatu ziola gizonak, eta salaketa jarri zuen gertatutakoa justiziaren aurrean argitzeko.
Auzitegiak argudiatu duenez, gizonaren jokaera sexu-abusua eta lesio-delitua izan zen. Hiru urteko kartzela-zigorra ezarri diote sexu-abusuagatik eta sei hilabetekoa lesioengatik. Epailearen hitzetan, “emakumearen adostasuna babesik gabeko harremanetarako ez zen existitu, eta gizonak nahita urratu zuen adostutako segurtasun-neurria”.
Jurisprudentzia eta gizarte-inpaktua
Epaia aitzindaria da Espainiako justiziarentzat, ‘stealthing’-aren aurkako zigorrak indartzen dituelako eta praktika hau indarkeriarik gabeko sexu-abusu mota bezala katalogatzen duelako. Beste herrialde batzuetan, hala nola Alemanian, Suitzan edo Kalifornian (AEB), ‘stealthing’ delitua da jada, eta zigorrak garrantzitsuak dira biktimen osasun eta segurtasun sexuala bermatzeko.
Gizartean ere oihartzun handia izan du epaiketak. Mugimendu feministek nabarmendu dute baimena eta adostasuna ezinbestekoak direla harreman sexualetan. Sexu-osasunaren eta eskubideen aldeko hainbat erakundek epaia txalotu dute, eta adierazi dute “pauso sendoa dela biktimen babesean eta sexu-askatasunaren defentsan”.
Prebentzioa eta sentsibilizazioa
Adituen arabera, informazioa eta prebentzioa dira ‘stealthing’-aren aurkako borrokan gako nagusiak. Sexu-osasunari buruzko heziketan adostasuna nola funtzionatzen duen argi azaltzea ezinbestekoa dela azpimarratu dute. Osasun eta justizia erakundeek dei egin diete gazteei sexu-harremanetan adostasun argia eta segurtasuna lehenesteko, eta gertakariren bat sumatuz gero, salatzeko bideak erabiltzeko.
Legediaren etorkizunari begira
Epaia, Espainian aurrekari juridiko garrantzitsua izateaz gain, legegintzaren egokitzapenaren beharra azaleratu du. Adituen arabera, ‘stealthing’ delitu gisa erabat tipifikatu beharko litzateke Kode Penalean, praktika hau gizartean ikusarazteko eta biktimen babesa indartzeko.
Azken finean, Sevillako epaiketak gogorarazi digu adostasuna ez dela soilik harreman bat izateko baimena, baizik eta adostutako baldintzak errespetatzeko konpromisoa.