Dakotako auzitegiak Greenpeaceko kideen aurkako bigarren epaiketa hasi zuen atzo, Dakota Access oliobidearen (DAPL) aurka 2016 eta 2017 artean egindako protestengatik. Energy Transfer Partners (ETP) enpresak 300 milioi dolar inguruko kalte-ordaina eskatzen dio Greenpeace erakundeari, 900 milioi dolarrera igo litekeen kalte-ordain gehigarri batekin, Le Monde egunkariak jakinarazi duenez.
AEBko Greenpeacek jasotzen duen bigarren salaketa da hau; izan ere, 2019an, epaile federal batek antzeko salaketa bat atzera bota zuen, ekologisten alde eginez. Hala ere, kasu honetan, epaiketaren emaitza bestelakoa izan daitekeela uste dute adituek, Dakotako auzitegi batean egingo baita.
Epaiketa interes ekonomiko handiko estatuan
El Diariok jasotako informazioaren arabera, Dakotako epaitegia aukeratzea ez da ausazkoa izan. Epaileak bozketa bidez aukeratzen dira bertan, eta eskualdeak meatzaritza eta petrolioaren industriaren aldeko jarrera erakusten du. «Dakota petrolio- eta meatzaritza-industriaren interesen aldeko estatu bat da, eta horrek Greenpeaceko kideentzat zigor gogorra ekar dezake», azaldu dute iturriek.
Lehen epaiketako salaketan, Greenpeacek eta beste aktibista batzuek “antolakunde kriminal” eta “ekoterrorista” izendatu zituzten. Orduan, epaile federal batek salaketa baztertu zuen, argudiatuz: «Zure sinesmenak partekatzen dituzten pertsonen artikuluak argitaratzeak ez du erakunde kriminalik sortzen».
Hala ere, oraingo epaiketan salaketa larriagoak egin dituzte:
- Indarrez sartzea
- Difamazioa
- Interferentzia ez-zilegia (bestearen negozioari kalte egitea)
- Konspirazioa
- Bidegabeko jabetzea
Protestak, interes ekonomikoen aurkako borroka
Dakota Access Pipeline proiektuak (DAPL) 2014an hartu zuen indarra, AEBetan frackingaren boomaren ondoren. Petrolio gordina Ipar Dakotatik Illinoisera eta gero Golkoko kostalderaino eramateko asmoz, oliobideak Mississippi eta Missouri ibaien inguruan kalte larriak eragin zitzakeela salatu zuten bertako herritarrek, baita beren lur eta eremu historiko sakratuetan ere.
Sioux herriaren kideek, AEB osoko 300 triburen eta milaka ekintzaileren laguntza jaso zuten, Greenpeace barne. Kanpalekuak antolatu zituzten, obrak geldiarazteko protesta baketsuak egin zituzten eta nazioarteko arreta piztu zuten. Protestek DAPL proiektuari milioika dolarretako galerak eragin zizkioten.
Proiektuaren atzean zeuden Enbridge eta ETP enpresek Tiger Swan bezalako mertzenario enpresak kontratatu zituzten protestei aurre egiteko.
Algoritmoak, industria eta aliantza ekonomikoak
Greenpeaceren aurkako auziak ekintzaileek industriaren interes ekonomikoetan duten eragin zuzena erakusten du. Energy Transfer Partners enpresak dio Greenpeacek egindako ekintzek milioika dolarreko galerak eragin zituztela eta enpresaren negozioan oztopo larriak sortu zituztela.
«Proiektu honek herri indigenen eskubideak eta ingurumena arriskuan jartzen ditu. Gure borroka ez da delitua, baizik eta gure planeta eta komunitateak defendatzeko eskubidea», adierazi dute Greenpeaceko ordezkariek.
Auzipetuen etorkizuna, epailearen esku
Dakotako epaileak aste honetan zehar hartuko du erabakia. Epaiketa eskualdeko industria-interesen aldeko auzitegi batean izateak zigor gogorragoak ekar ditzake Greenpeaceko kideentzat.
Adituek ohartarazi dute kasu hau mugarri izan daitekeela AEBetan ingurumen-aktibismoaren aurkako prozesu judizialean. Gainera, Greenpeacek jasoko duen bigarren salaketa izanik, erabakiak eragina izan dezake ingurumenaren aldeko mugimendu globalaren estrategia juridikoetan.
«Ingurumenaren aldeko borroka kriminalizatzea arriskutsua da demokraziarentzat. Ingurumenari eta giza eskubideei eragiten dieten proiektu handiei erantzuteko ahalmena murrizten du», adierazi dute GKEko kideek.
Epaiketaren oihartzun globala
Dakotako epaiketaren emaitzak nazioarteko arreta piztu du, ingurumenaren aldeko borroka eta herri indigenen eskubideak defendatzen dituzten mugimenduetan. Greenpeacek eta Sioux herriak egindako mobilizazioak erresistentzia baketsuaren ikur bihurtu ziren 2016an, eta oraingo epaiketak borroka horren etorkizuna baldintza dezake.
Hurrengo egunetan, epailearen erabakiak argituko du Greenpeaceko kideek milaka dolarreko isun eta zigorrak ordaindu beharko dituzten ala ingurumenaren aldeko ekintza baketsua babestuko den.
