Historikoki, lana gizarte-balio gorentzat hartu izan da, eta askok sakrifizio handiak egin dituzte horren alde. Hala ere, ikuspegi hori pixkanaka aldatzen ari da belaunaldi berrien artean. Gazteenek, bereziki Z belaunaldikoek, gero eta argiago dute norbere ongizatea zaintzea eta mugak ezartzea ezinbestekoa dela.
Z belaunaldiko kideek diote: «Gure osasuna eta ongizatea zaindu behar ditugu, eta lanak ez luke gure bizitza pertsonala kaltetu behar». Sakrifizioak beti ez duela fruiturik ematen jabetu dira, eta lanarekin lotutako arazoek estresa eta antsietatea eragin ditzaketela.
Pandemiak aldaketa handia ekarri du
ComPsych korporazioak 5.700 enpresatan egindako azterketaren arabera, osasun mentalarekin zerikusia duten baimenak %300 hazi dira 2017tik 2023ra. Pandemiak pertsonen lehentasunak aldatu ditu, eta horrek agerian utzi du osasun fisikoa zein mentala zaintzea lehentasun bihurtu dela.
«Pandemiak erakutsi digu atseden hartzea eta gure ongizatea zaintzea ezinbestekoa dela. Lanaren eta bizitza pertsonalaren arteko oreka lortu behar dugu», adierazi dute gazte askok.
Z belaunaldiaren erronkak eta lehentasunak
Z belaunaldiak lan eta bizitza pertsonalaren arteko oreka bilatzen du, baina segurtasun ekonomikoa falta zaiela uste dute askok. Hamarretik hiruk ez dute segurtasun ekonomikorik sentitzen, %46k eguneroko gastuei aurre egiteko erabiltzen du soldata, eta %26k pentsatzen du ez duela nahikoa aurreztuko jubilaziorako.
Horrek lantokiekiko konpromisoa zailtzen du, eta baldintza hobeak dituzten lanpostuen bila aritzera bultzatzen ditu. «Ez dugu soilik soldata duina nahi; gure familiarekin denbora igaro ahal izatea eta motibazio profesionala eskaintzen duten proiektuetan lan egitea ere bilatzen dugu», azaldu dute.
Urte sabatikoen gorakada eta atsedenaren garrantzia
Gusto, Inc. konpainiak emandako datuen arabera, soldatapeko langileen %6,7 urte sabatikoan zegoen 2024an, 2019ko kopuruaren bikoitza. Z belaunaldikoak dira joera horretan nagusi; 22 eta 26 urte artekoen %8k hartu du urte sabatikoa, 2019ko %1,7arekin alderatuta.
Honek erakusten du gazteek atseden hartzeari eta bizitza pertsonalari denbora eskaintzeari gero eta balio handiagoa ematen diotela. «Atsedenak gure bizitza aberasten du eta lanean eraginkorrago bihurtzen gaitu», diote.
Osasun-arazoengatik hartutako baimenak ere gora
Dayforce enpresak zabaldutako datuek erakusten dutenez, 35 urte edo gutxiagokoen gaixotasunagatiko bajak %29 handitu dira 2019tik hona. 35 urtetik gorakoen kasuan, gorakada %16koa izan da.
Gainera, 25 eta 34 urte arteko langileak dira gaixotasun bajetan denbora gehien hartzen dutenak. Hau, beste behin ere, gazteek osasun mentala eta fisikoa zaintzeari ematen dioten garrantziaren adierazgarri da.
Ondorioa: Ongizatea eta oreka, belaunaldi berrien lehentasun
Lanaren eta bizitza pertsonalaren arteko oreka lortzea Z belaunaldiaren lehentasun bihurtu da. Belaunaldi honek lanarekin lotutako ikuspegia eraldatu du, eta enpresek erronka eta aukera gisa hartu beharko dute hori. Azken finean, ongizatea eta lanaren eraginkortasuna elkarrekin doazela ulertzea izango da etorkizuneko gako nagusietako bat.