A23a izotz-mendia, ia bilioi bat tona pisatzen duena, 1986an Antartikako Filchner izotz-plataformatik askatu zen, baina Weddell itsasoaren itsas hondoan itsatsita egon da azken 30 urtez. Londres Handiaren bikoitza den izotz bloke erraldoia 2020tik ur gainean dabil, Ozeano Australetik Georgias Hegoaldeko uharteetaraino iritsi, eta han itsatsita geratu arte.
Ur epelagoek, olatuek eta mareek izotz-mendia zatituko dutela aurreikusten da, eta azkenean tamaina txikiko izotz bloke bihurtuko dela, guztiz urtu aurretik.
Zer eragin izango du bertako ekosisteman?
British Antarctic Survey erakundeko ozeanografoa den Andrew Meijers doktoreak honakoa azaldu du: «Izotz-mendia lurrean itsatsita geratzen bada, ez dugu espero Georgias Hegoaldeko bertako fauna basatian eragin nabarmenik izatea».
Ozeano Australeko korronteek izotz-mendi handi asko bideratzen dituzte zonalde honetara, eta gehienetan azkar apurtu, sakabanatu eta urtzen dira. Hala ere, iraganean arrantza komertzialari eragin diote, eta izotz-mendiak puskatan hausten direnean, arrantza operazioak arriskutsuagoak izan daitezke.
Bertako bizidunetan eta itsas ekosisteman eragina
«Orain gertatuko dena ikustea interesgarria izango da», adierazi du Meijersek. Zientziaren ikuspegitik, ikerketa anitz jarri dituzte martxan, izotz-mendi handiek ozeanoaren zirkulazioan, bere kimikan eta bertako ekosistemetan duten eragina aztertzeko.
«Izotz-mendiaren hondoan itsasteak eta urtzeak askatutako nutrienteek eragin handia izan dezakete ekosistema osoan, batez ere pinguino eta itsas txakurren elikagai-eskuragarritasuna handituz», nabarmendu du.
A23aren ibilbide zientifikoki berezia
Izotz-mendi honen bidaia gertaera zientifikoz betea izan da. 2024aren amaieran, A23a “Taylor zutabe” batean harrapatuta egon zen hilabetez. Fenomeno ozeanografiko honetan, uraren biraketa-mugimendu batek itsaspeko mendien gainean objektuak geldirik mantentzen ditu. Ondorioz, A23a izotz-mendia denbora luzez puntu berean biraka egon zen, iparralderantz aurrera egin beharrean.
Ikertzaileak adi daude izotz-mendi honen hurrengo urratsei, eta nola eragingo duen ozeanoaren mugimenduetan eta itsas ekosisteman. Georgias Hegoaldeko fauna eta ekosistema, datozen hilabeteetan aldaketa nabarmenak jasotzeko prest egon beharko dute.
