Ikerketa berri baten arabera, EAEn immigrazioarekiko tolerantzia-indizea 63,54 puntukoa da, iazkoarekin alderatuta hiru puntu jaitsi da eta sei puntu 2022ko datuekin konparatuz gero. Ikuspegi Immigrazioaren Euskal Behatokiak egindako urteko barometroaren arabera, pandemiak eta Ukrainako gerrak eragindako elkartasun olatuaren ondoren, herritarren jarrerak pandemia aurreko mailara itzuli dira, nahiz eta epe luzeko ikuspegian hobekuntza bat antzematen den.
Immigrazioa ez da herritarren kezka nagusia
Txostenaren arabera, herritarren gehiengoak ez du immigrazioa arazo nagusietako bat bezala ikusten, ekonomiari eta osasunari lotutako kontuak larriagotzat jotzen baitituzte. Hala ere, biztanleriak immigrazioaren presentzia handiagotzat jotzeko joera du, erroldatuta dauden etorkinen kopurua baino bikoitza aipatzen baitu. Hala ere, pixkanaka, immigrazioa egiturazko fenomeno gisa ikusten hasi da gizartea, eta herritar gehienek uste dute etorkinen kopuruak gora egiten jarraituko duela datozen urteetan.
Etorkinak hartzearen aldeko jarrera
Immigrazio-politikei dagokienez, biztanleriaren gehiengoa etorkinak hartzearen aldekoa da, batez ere lan-kontratu bat dutenen kasuan (%52,8). Jarrera hau nabarmen igo da azken bi urteetan, baina 2010eko datuekin alderatuta, beherakada esanguratsua izan du (%82,6tik %52,8ra).
Era berean, biztanleriaren %82,2 egoera irregularrean dauden pertsonen erregularizazioaren aldekoa da, eta %93,7k asilo eskatzaileei harrera egitearen alde egiten du. Ukrainako gerraren ondorioz gizarteak izan zuen prestutasuna pixka bat apaldu bada ere, oraindik ere babes nabarmena dago. Familia erreferenterik gabeko adingabe eta gazteei dagokienez, %78,3k baliabide egokiak jarri behar direla uste du haien integrazioa bermatzeko.
Eskubideen eta zerbitzuen inguruko jarrerak
Gizarteak jarrera positiboa du oinarrizko zerbitzuen eskuragarritasunari dagokionez, hala nola osasuna, hezkuntza eta laguntza juridikoa. Hala ere, beste eskubide batzuetan, hala nola boto-eskubidean, familia berrelkartzean edo babes ofizialeko etxebizitzetan, herritarren gehiengoak uste du egoera administratibo erregularrean dauden etorkinek soilik izan beharko lituzketela.
Dena den, gizarte-zerbitzuak eskuratzeko berdintasuna defendatzen duten herritarrak nagusi dira.
Immigrazioaren eragina: ekonomiaren eta kulturaren ikuspegia
Ekonomikoki, herritarren %74,9ren ustez, etorkinak ezinbestekoak dira hainbat sektoretan, eta gehienek ez dute immigrazioa soldaten jaitsieraren erruduntzat jotzen (%69,6).
Identitatearen ikuspegitik, biztanleriaren %73k ez du uste immigrazioak euskal nortasuna galduaraziko duenik, eta %64,7k ez du uste euskararen garapena geldiaraziko duenik. Halaber, herritarren gehiengoak uste du immigrazioak eragin positiboa duela demografian, biztanleriaren zahartzea orekatzen lagunduz.
Bizikidetza eta kultura aniztasuna
Immigrazioak dakarren kultur aberastasuna positibotzat jotzen du herritarren %74,7k, eta bizikidetzari dagokionez, bai etorkinek bai autoktonoek ahalegina egin behar dutela uste dute. Hala ere, gizartean badago joera handiagoa migratutako pertsonei egokitzapen handiagoa exijitzeko.
Bigarren belaunaldiei dagokienez, biztanleriaren %87,7k atzerritar jatorriko gurasoak dituzten pertsonak beren parekotzat hartzen ditu, batez ere EAEn jaio badira.
Jatorri ezberdinekiko jarreran, herritarrek begikotasun handiagoa erakusten dute Mendebaldeko Europar Batasunetik eta Latinoamerikatik etorritako pertsonekiko, eta jarrera mesfidatiagoa dute jatorri magrebtarra duten pertsonekin.
Sinesmenak eta aurreiritziak
Herritar gehienak ez daude ados etorkinei buruzko estereotipo negatiboekin, eta gehienek uste dute gezurtatu daitezkeela. Hala ere, zenbait aurreiritzi oraindik ere errotuta daude, hala nola etorkinek gizarte babeseko sistemaren gehiegizko erabilera egiten dutela, delinkuentziarekin edo matxismoarekin lotuta daudela. Aurreiritzi horiek, ziurrenik, eskuin muturreko mezu politikoek elikatzen dituzte.
Ondorioa
Datuen arabera, EAEn immigrazioarekiko tolerantzia-indizea zertxobait jaitsi bada ere, jarrera irekiak nagusi dira. Herritarren gehiengoak etorkinen ekarpena positibotzat jotzen du bai ekonomian bai gizartean, eta eskubide eta zerbitzuak eskuratzeko berdintasunaren alde agertzen da. Hala ere, aurreiritzi eta mesfidantza batzuk oraindik ere presente daude, eta horiek gainditzeko gizarte-politikak eta sentsibilizazio lanak beharrezkoak izango dira etorkizunean.
