Nafarroan gertatzen diren trafiko istripuen ia heren bat animalien presentziari zor zaio. Hala azaldu zuen atzo Amparo Lopez Nafarroako Barne sailburuak, trafiko istripuen jarraipenerako 2020an abian jarritako sistemaren emaitzak aurkeztean.
Azterketaren arabera, 2022an izandako 3.383 istripuetatik 1.054 animalien irteerek eragin zituzten. Gainera, datuek erakusten dute ugaztun basatien populazioak gora egiten jarraitzen duela Nafarroan, eta horrek istripu kopurua handitzea eragin dezake etorkizunean.
Basurdeak eta orkatzak, istripuen arrazoi nagusiak
Basurdea da trafiko istripu gehien eragiten duen animalia, eta haren atzetik orkatzak datoz. Orkatzek, batez ere, Nafarroako iparraldean eragiten dituzte istripuak, eta basurdeek hegoaldean.
Istripuen banaketa urtekariaren arabera aztertuz gero, orkatzek udaberrian eragiten dituzte gehienbat, ugalketa garaian baitago orduan espeziea. Basurdeak, berriz, udan eta neguan ateratzen dira errepideetara, batez ere ehiza garaiekin bat eginez. Hilabete arriskutsuenak urria eta azaroa dira, ondoren iraila, urtarrila eta abendua datozela.
Basurdeentzako “gune beltzak” eta istripuen kokapena
Nafarroako Polizia Foralak, Ingurumen Sailak eta Errepideen Babeserako Departamentuak egindako azterlan koordinatu batek erakutsi du basurdeak gehienbat Nafarroako kanalaren inguruan, ureztatutako eremuetan eta arto-laboreetan biltzen direla.
Eskualdeka, Lizarra inguruetan gertatzen dira istripu gehien (guztien %22,8), eta Iruñerrian %21,97. Baztan da istripu gutxien duen eremua, %5arekin. Bestalde, N-121, NA-134, N-240A eta NA-132B errepideetan daude istripu gehien pilatzen dituzten puntu beltzak.
Konparaketa beste lurraldeekin
Lopezek azpimarratu du Nafarroako datuak antzekoak direla Araban erregistratutakoekin, Gipuzkoan apur bat baxuagoak dira eta Huescan, berriz, askoz handiagoak, bertan trafiko istripuen erdia basoko animaliek eragiten baitute.
Gidarientzako gomendioak
Sailburuak trafiko istripuak saihesteko aholkuak ere eman ditu:
- Abiadura murriztea eta arreta handitzea arrisku-eremuetan.
- Gaua bada, argi txikiak piztea eta klaxona jotzea animalia uxatzeko.
- Ez egitea bolante-kolpe azkarrik; hobe da kolpe zuzen bat jasotzea, istripu larriagoak ekiditeko.
- Animalia hilik dagoela ziurtatu gabe ez hurbiltzea, oraindik bizirik badago arriskutsua izan daitekeelako.
- Istripua gertatuz gero, lehenik eta behin autoa baztertu, 112ra deitu eta V-16 baliza batekin seinaleztatu.
Nafarroako Polizia Foralak trafiko istripuen eraginpean dauden eremuak identifikatzen jarraituko du, neurri gehiago hartu ahal izateko eta arrisku-guneak gutxitzeko helburuarekin.